İYİ VE KÖTÜ OLMAK BİR SEÇİM MİDİR?

İyi ve kötü olmak bir seçim midir? İnsanoğlunu içinde yıkıcı ve yapıcı olmak üzere farklı iki kişilik bulunur. İnsan kendini güvende hissetmediği, hayatın anlamını sorguladığı zamanlar içindeki yıkıcı kişilik ortaya çıkar. Zaten kötülüğün başlıca nedenleri, kendine güvensizlik, korku, iktidar isteği değil midir? Anthony Burger’in en önemli eserlerinden biri olan ‘Otomatik Portakal’ romanında iyi ve kötünün ne olduğu, toplumun insana dayattığı roller ve insanoğlunun bu durum karşısında çaresizliği anlatılmıştır. Romanda bahsedilen konu baskıcı bir yönetimin ve bu yönetime karşı direnen bir sokak çetesinin hikâyesi… Çetenin ve hikâyenin başkahramanı olan Alex, arkadaşlarıyla şiddet dolu davranışlar sergilemektedir. Bir gün, bir kadının ölümüne sepep olurlar. Alex önce hapsedilir, sonra beyni yıkanır. Bundan dolayı Alex, şiddet içeren bir harekette bulunduğunda vicdanen çok rahatsız olmaya başlar. Ve Alex iyi biri olup çıkmıştır. Ama iyi biri olmayı kendi seçmemiştir, başka bir şansı olmadığından bu durumu kabul eder. Romanın adının garipliği, portakalın nasıl otomatik olabildiğine gelince; bunun anlamı en garip davranışları ve özellikleri barındıran insanlarda, portakalın organikliği insanlığı temsil ederken, otomatik ise makineleşmeyi ifade ediyor. Bu hikâye de Alex’in başına gelenler, gördüğü işkencelerden sonra özgürlüğüne iki yıl sonra kavuşunca yine eski Alex olması okuyucu düşündürüyor. Ağır sorunlarla yüklü, çağımızın gerilimli ve derin çelişkilerle dolu süper toplumlarında insanın yazgısı ne yönde değişiyor? Kötü olmaktan başka bir çare bırakılmıyor insanoğluna. Toplumun parıltılı görünümü altında, insanın yalnızlığı, çaresizliği hayatın zorluklarına karşı direnirken, her şeye rağmen yine de yeni bir dünya yaratma hayalini canlı tutuyor Otomatik Portakal romanının başkahramanı Alex’in dramı.
Günümüzde bile hala aynı problemleri yaşıyoruz. İnsanın insana yaptığı zulüm, çaresizlik karşısında insanoğlunun takındığı bencil tavır. İnsanın seçim hakkının olmaması, iyi ve kötü kavramlarının değişkenliği ve yaşadığı bu çelişkili hayatta farklılıkları kabul etmeyen insanlara benzemek zorunda bırakılması. Yazar bu duruma kalemiyle saldırdığını ifade ediyor samimi bir ifadeyle kitabında. Tüm hayvanların en zekisi olan, iyiliğin ne demek olduğunu bilen insanoğluna, baskı yöntemi uygulayarak onu otomatik işleyen bir makine haline getirenlere ve hala içinde yeni bir dünya yaratma arzusu taşıyan insanın kendini ifade etmesi yazarın okuyucusuyla güçlü bir bağ kurmak istemesinin en güzel örneğidir Anthony Burgers’in Otomatik Portakal romanı.

YAZAR: SEMA YILDIRIM